چگونه رنگ را از سطح چوب پاک نماییم؟

گاهی برای دستیابی به چوب با ارزش زیرین ، باید رنگ و یا پوشش سطح چوب را از بین ببریم.

“چگونه رنگ را از سطح چوب پاک نماییم؟“

شما ممکن است صاحب خوش شانس یک خانه دوست داشتنی باشید و یا کفپوش چوبی قدیمی داشته باشید؛ که مطمئن هستید با کمی کار، زیبایی اولیه‌اش را بدست خواهد آورد. ممکن است تکه‌ای از یک مبلمان قدیمی با لاکی براق و قهوه‌ای و ظاهری تند و زننده پیدا کنید و یا حدس بزنید زیر آن همه لایه های رنگ، چوب گرانبهایی پنهان شده باشد. هرکاری که بخواهید انجام دهید، در قدم اول باید تمام آن لایه‌ها را بردارید تا به خود چوب برسید. خوشبختانه محصولات لایه بردار بسیار ساده، موثر و ایمن برای استفاده می‌باشد. در زیر راهکارهایی برای حذف رنگ از سطح چوب آورده شده است.

سه راه برای برداشتن و حذف رنگ از سطح چوب پیشنهاد شده است:

1: سنباده زنی بهترین راه، مخصوصا برای پروژه های کوچک است. با یک دستگاه سنباده صنعتی می توانید رنگ و لاک کفپوش را به راحتی بردارید. اگر دقت نکنید ممکن است کاغذ سنباده و پشم سیم به چوبتان آسیب برساند. زمانیکه سنباده‌زنی می کنید، شما لایه ای از سطح چوبتان را بر می دارید و بهتر است در حد امکان این کار را یکنواخت انجام دهید. ابزار برقی به دلیل طراحی ویژه شان شما را مجبور می کننند تا کمی فشار نیز اعمال نمایید. چه با دست و چه با دستگاه عمل سنباده زنی را انجام دهید، توصیه شده است این کار به آرامی انجام شود.

2: تفنگ الکتریکی هوای داغ، بدون صرف زمان رنگ را از سطح چوب بر می دارد اما اگر دقت نکنید سطح چوب را می‌سوزاند. البته وقتی می‌خواهید چوب را مجددا رنگ کنید، این سوختگی سطحی خیلی حائز اهمیت نمی باشد. تفنگ الکتریکی هوای داغ، تنها برای برداشتن رنگ از سطح چوب استفاده می شود و برای حذف لاک‌الکل و یا جلا خیلی کاربرد ندارد، زیرا اینها تا حدودی چسبناک می باشند.

3: لایه برداری شیمیایی، بهترین راه برای برداشتن رنگ چوبهای تراشیده شده و بدون دسترسی برای استفاده از سنباده و … می‌باشد. اما استفاده از هر دو روش مکانیکی و شیمیایی مخصوصا زمانیکه مجبور باشید چندین لایه رنگ را بردارید، مناسب‌ترین روش است. این روش بهترین نتیجه را به شما می‌دهد و رنگ و لاک‌الکل را با سرعت بیشتری از سنباده زنی و با کمترین آسیب از سطح چوب بر می دارد. اما استفاده از این روش نیازمند دقت و توجه به نکات ایمنی مخصوص به خود می باشد.

انواع لایه بردارهای شیمیایی چوب:

پاک کننده رنگ پایه حلال، هر نوع رنگ، حتی انواع رنگهای امروزی را بر می دارد. این مواد اکثرا اثر خیلی ملایمی روی چوب دارند و آسیبی به سطح چوب وارد نمی‌کنند و به همین دلیل در بازار آنتیک استفاده می‎شوند. این پاک کننده ها عاری از مواد تغییر رنگ دهنده می باشند و به عمق چوب نفوذ نمی‌کنند. اما در عوض مجبور می شوید از حجم بیشتری از آنها استفاده نمایید و در نهایت خیلی گران تمام می شود. این پاک کننده‌ها، آتش زا هستند و بوی خیلی بدی دارند و در نتیجه باید در مکانی با تهویه مناسب استفاده شوند. در نهایت، ممکن است نیاز به زحمت بیشتری برای از بین بردن رنگهای با عمق نفوذ بیشتر در مقایسه با پاک کننده های قوی تر رنگ داشته باشید.

برخی ویژگی های کلی در مورد این پاک کننده‌ها:

• بسیار گران قیمت
• با عملکرد ضعیف در برابر رنگهای با عمق نفوذ زیاد
• بدون آسیب رساندن به سطح چوب و تغییر رنگ
• بهترین محصول برای لایه برداری اقلام قدیمی و آسیب دیده مثل تیرها و چوبهای آنتیک

پاک کننده های قوی تر رنگ،  بیشتر پوششها را از بین می برند و در از بین بردن لایه های ضخیم رنگ و جلا خیلی خوب عمل می کنند. ارزان قیمت تر و  با عملکرد سریع تر از پاک کننده های رنگ پایه حلال می باشند. از طرف دیگر محصولات قوی معمولا دارای آلکالین قوی هستند، که با مواد شیمیایی چوب واکنش داده و در نتیجه روی رنگ آمیزی و یا سوزانده شدن چوب تاثیر می گذارند. بیشتر برای چوبهای با دانسیته بالاتر مثل ماهاگونی و بعضی گونه های بلوط کاربرد دارند. اگر این پاک کننده ها با پوست تماس پیدا کنند، منجر به سوختگی می شوند. بهترین گزینه برای لایه برداری رنگ درهای ساخته شده از گونه کاج می باشند که قرار است مجددا تحت رنگ آمیزی و پوشش قرار بگیرند و بهترین نتیجه را روی گچ، سنگ و فلز (غیر از آلومینیوم) دارند.

چهار مرحله برای برداشتن رنگ از سطح چوب:

1: مشخص است که هر محصولی ویژگی های متفاوتی دارد اما در قدم اول و بصورت کلی روال است که یک لایه ضخیم از ماده لایه بردار را به کمک قلمویی قدیمی روی سطح مورد نظر اعمال و برای مدتی به آن زمان  دهید. مطمئن شوید تمام کناره‌ها و نقاط منحنی نیز تحت ماده لایه‌بردار قرار گیرد. مانند امولسیون رنگ آمیزی نکنید، بلکه به آرامی تنها روی سطح چوب کار نمایید.

2: کنار گذاشتن. هر محصولی زمان متفاوتی برای عملکرد مناسب دارد. محصول مورد نظر را تا زمانیکه کارش به درستی انجام شود و بر اساس دستورالعمل به کناری بگذارید و به آن زمان دهید.

3: زمانیکه رنگ نرم شد به کمک یک لیسه فلزی آن را از سطح چوب بردارید. برای خلاص شدن از دست رنگ و پوشش قبلی سطح چوب، می توانید از برس فلزی، مسواک قدیمی و موارد مشابه نیز استفاده نمایید.

4: اگر همچنان مقداری از رنگ باقی ماند، مجددا ماده لایه بردار را اعمال نموده و کل پروسه را تا از بین رفتن کامل رنگ از سطح چوب، مجددا تکرار نمایید. سپس در صورتی که در دستورالعمل ذکر شده باشد، قطعه چوبی مورد نظر را بشویید تا از هرگونه ماده شیمیایی پاک شود.

پیشنهادات ایمنی برای پاک نمودن رنگ از سطح چوب:

• حین کار، لباسهای قدیمی بپوشید.
• بعضی از مواد لایه بردار بخارها و گازهای فعالی دارند که ممکن است سمی نیز باشند. در نتیجه بهتر است تنها در فضای باز استفاده شوند.
• از هر ماده لایه برداری که استفاده می کنید، لازم است ار دستکش و ماسک ایمنی استفاده نمایید.
• برای جلوگیری از آسیب رساندن به مناطق اطراف، بهتر است در محیطی که کار می کنید، روزنامه های قدیمی پهن کنید.

کدام گونه های چوبی را می توان لایه برداری نمود؟

تا زمانیکه از مواد مناسب برای این کار استفاده و طبق دستورالعمل پیش بروید هر گونه چوبی را می توانید لایه برداری نمایید. از جمله درب و چهارچوب آن در هر دو فضای داخل و خارج، نرده های پله ها، مبلمان آنتیک، چهارچوب‌های پنجره‌ها، کفپوش چوبی و پارکت، قرنیز و …