ساپلی، چوب با ارزش جنگلهای آفریقا
ساپلی با نام علمی Entandrphragma cylindrocum از خانواده MELIACEAE میباشد، که با نامهایی از قبیل Sapele، Sapelli-Mohogany و sapelewood و غیره نیز نامیده میشود.
ساپلی درختی با عمر طولانی و کند رشد میباشد، که نقش اکولوژیکی بسیار مهمی در جنگلهای مرکزی و غرب آفریقا ایفا میکند. این درخت بلند و راستتار آفریقایی، ارتفاعی در حدود 60-45 متر، قطر 1/5-1 متر و دانسیته 0/69 گرم بر سانتیمتر مکعب دارد. چوب این درخت در برابر قارچ، موریانه و … مقاومت بالایی دارد و در کل چوب بسیار با دوامی است.
ساپلی، جزء خانواده ماهاگونی به شمار میرود، گروهی از درختان که نقش بسیار مهم و اساسی در جنگلهای استوایی و حارهای ایفا میکنند؛ که تنه آنها نیز ارزش تجاری بالایی دارد. تنه عریض این درخت تا ارتفاع 30 متری هیچ شاخه یا برگی ندارد. ساپلی به رنگ صورتی- قهوهای تا مسی قرمز- قهوهای میباشد. این گونه چوبی، بو و عطری متمایز و مشابه سدر از خود ساطع میکند. درون چوب ساپلی به رنگ قرمز تیره یا بنفش قهوهای است، که به مرور زمان تیره میشود. در حالیکه برون چوب به طوسی- صورتی یا کرم رنگ میخورد، و با پوست طوسی قهوهای که در بعضی قسمتها نیز کنده شده، پوشیده شده است. ساپلی در آفریقا، سیرالئون، شرق اوگاندا و جنوب آنگولا پراکنده است. ساپلی بیشتر از 70 درصد از الوارهای برداشت شده در شمال کنگو را به خود اختصاص میدهد.
ساپلی، تارها و الیاف چوبی درهم تنیده و گاهی مواج و همچنین بافت مناسب و درخشش طبیعی زیبایی دارد. کار با این چوب بسیار راحت است، اما گاهی در حین ماشینکاری بدلیل الیاف در هم تنیده، کمی کار با آن سخت میشود؛ اما در مقابل میخ و چسبخوری و رنگ پذیری خوبی دارد. ساپلی، چوبی پراکنده آوند است که به علت نقش و نگارهای متفاوتی که دارد از جمله خالدار، رگهرگه، موجدار و نقوش مواج چوب (مخصوص صفحه پشتی ویلن و گیتار) بسیار شناخته شده و پرطرفدار میباشد. به دلیل نقش و نگارهای زیبای این چوب، جزء گونههای گرانقیمت به حساب میآید؛ مخصوصا اگر از آن روکش تهیه شود، قیمتش بسیار بالا میرود.
چوب ساپلی برای ساخت مبلمان چوبی، کابینتسازی، روکشهای ورقه شده و فضای داخل، اتصالات داخلی و خارجی، لایه رویی و زیرین تخته خرده، قایق و کشتیسازی، کفپوش چوبی، ابزارآلات موسیقی، پالت چوبی و … استفاده میشود. پوست درخت ساپلی نیز، به علت دارا بودن خواص ضدالتهابی، برای درمان سردرد، عفونت چشم و تورم پا و تنه درخت ساپلی نیز برای تقویت مرکزی سقف در خانهها استفاده میشود.